Op het kerkhof begraven wij onze doden. De dood is een onvermijdelijk gegeven in het menselijk bestaan. Zonder leven geen dood Dit betekent dat ieder van ons vroeg of laat, geconfronteerd wordt met het verschijnsel “dood”. Het klinkt zo klinisch, abstract, zo afstandelijk, maar de dood is soms heel dichtbij: De dood van een dierbare,vader, moeder, van de partner, ‘n broer of zus, de dood van ‘n kind.

In de eerste weken, soms maanden, ervaren wij onze dierbare overledene in onze nabijheid.

 “Ik weet haar altijd bij me, overal waar ik ga of sta”, zei Toon Hermans na het overlijden van zijn vrouw.

 Na de begrafenis gaan we nog vaak naar het kerkhof, misschien wel elke dag. Want, hoe nemen we zo afscheid van een dierbare, dat we het geleden verlies zinvol kunnen inpassen in onze verdere levensloop? Het kerkhof neemt hier een belangrijke plaats in. Hier ervaren we de nabijheid van onze dierbare. Het wordt een vertrouwde plek. Hier kunnen we onze zorgen en problemen bespreken. Het is een samenzijn. We gaan naar het kerkhof om onze dankbaarheid en respect uit te drukken, ons te spiegelen aan het leven van onze geliefde.

’n Partner gaat naar zijn/haar partner. Familiebezoek: “Dat was de broer van de pap, dat was de zus van de mam!”. Ouderen gaan op zoek naar vrienden, naar oud-collega’s, naar bekenden. Waar kom ik vandaan, wie ben ik , waar ga ik naar toe? Vragen de twintigers, dertigers zich af. Staande aan het graf kunnen de ouderen zich ook bezinnen op hun eigen eindigheid, op hun eigen dood. Het weerhoudt hun ervan zich alo te veel van de illussies van het leven van deze wereld voor te stellen.

Bezoeken aan het kerkhof kunnen van velerlei aard zijn. Het bezoek heeft ook een sociale functie. Kinderen bezoeken hun ouders, ouders bezoeken hun kind.Het graf is een verlichtingspunt van leven en samen zijn, in de sfeer van het gemoed, van lief en leed, van weten en verantwoordelijkheid. We waken en bezinnen ons bij het graf van onze dierbaren, in de welsprekende stilte van bloemen en rust. De nabijheid van het woordeloze lichaam van de dierbare geeft ons rust en innerlijke beleving.

Bij het graf kunnen we afscheid nemen en terugkomen. Hoe volmondiger, hoe eerlijker het verdriet daar wordt uitgesproken, des te meer is er verwerking van het leed, van rouw en pijn, maar ook de verwerking van wrok en beschuldigende herinneringen.Het kerkhof is voor ons dus heel belangrijk. Het is en plaats van nabijheid, vertrouwelijkheid, troost en geborgenheid en een plaats van rust , stilte en bezinning.

Het is ook een plaats van ontmoeting. Belangrijk is het daarom dat wij op het kerkhof sfeer brengen. Dit uit respect en erkentelijkheid voor de doden, in het bijzonder voor hen die ons dierbaar zijn.